"Ik wil met mijn werk vragen oproepen, nieuwsgierigheid opwekken."
An interview with Steven Cruz — Visual Artist
Steven Cruz, geboren in 1996 in Luxemburg, is een 26-jarige beeldend kunstenaar van Portugese afkomst. Na zijn kunstopleiding aan het Lycée des Arts et Métiers in Luxemburg verhuisde hij naar Lissabon waar hij zijn diploma in design haalde aan het IADE. Daarna verhuisde hij een jaar naar Athene voor een Erasmus ervaring die hem onderdompelde in de wereld van de beeldende kunsten en design. Dit jaar behaalde hij een master in de plastische, visuele en ruimtelijke kunsten een ESA Saint-Luc in Brussel. Voor zijn masterproject legt Steven de focus op de kunst van de keramische tegel.
Steven is een van de 10 winnaars van de MAD Graduations Prize. Hij ontvangt een geldprijs en coaching sessies van MAD om zijn professionele carrière een boost te geven. Daarnaast stelt MAD zijn afstudeerproject 'Faggot' tentoon van 16 september tot 5 november.
Wat zijn volgens jou de essentiële kwaliteiten om een opleiding kunst en design te gaan volgen?
"Tijdens mijn tweede jaar aan ESA Saint-Luc kregen we meer vrijheidom te creëren en dat heeft me geholpen om mezelf als kunstenaar te ontdekken. Nu ik klaar ben met mijn studie, zou ik zeggen dat je om design of beeldende kunst te gaan studeren behoorlijk creatief moet zijn. Daarnaast moet de drang of wens om te ontwerpen ook aanwezig zijn. Het is belangrijk om steeds een stap verder te gaan dan de richtlijnen die de docenten aangeven. Het onderzoeken en documenteren van je onderwerp voegt veel inhoud en kwaliteit toe aan het project. Tijdens die onderzoeksfase leer je veel, je daagt jezelf uit. Het stelt je in staat om jezelf in vraag te stellen en een project op te bouwen dat zal opvallen."
Hoe zou je je werk omschrijven?
"Ik probeer controversiële feiten op een visuele en poëtische manier over te brengen in mijn merk. Ik combineer daarbij het mooie en beklijvende met een meer ruwe en lelijke waarheid."
"Mijn inspiratie vind ik vaak bij de LGBTQIA+ gemeenschap, vrouwen, immigratie, minderheden en milieukwesties. Om de stereotiepe blik van mensen te bestrijden, zoek ik naar die specifieke provocatie die emotie teweegbrengt. Voor mij ligt het belang van de samenhang en dat onvertelde verhaal achter elk kunstwerk."
"Ik probeer controversiële feiten op een visuele en poëtische manier over te brengen in mijn merk. Ik combineer daarbij het mooie en beklijvende met een meer ruwe en lelijke waarheid."
Waarom focus je jouw afstudeerproject op de tegelkunst?
"Ik ben van Portugese afkomst en heb een paar jaar in Lissabon gewoond. Daar werd ik geïnspireerd door de tegelkunst, die overal in Portugal te zien is in kastelen, huizen, kerken. Tegels worden vaak gebruikt om vorsten, geestelijken of het dagelijkse leven voor te stellen. De Azuléjo tegel bijvoorbeeld arriveerde in Portugal tijdens de kolonisatie. Portugal was een grote koloniale macht in de jaren 1500. De Azuléjo tegel staat voor mij symbool voor de macht van de blanke Europese man die de wereld koloniseerde en geleidelijk aan macht won ten koste van andere gemeenschappen."
"Ik wilde al lang een project met keramiek uitproberen, dus begon ik in het eerste jaar van mijn master aan een project met aardewerken tegels en koos ik ervoor hetzelfde materiaal te gebruiken voor mijn afstudeerproject, maar met een ander thema. Mijn startpunt voor het project was de dekolonialisatie van Portugal. Ik heb veel onderzoek gedaan naar de oorsprong van de Azuléjo tegels en ik wilde traditionele taferelen weergeven door gebruik te maken van de codes en normen van onze huidige samenleving binnen verschillende thema's."
Wat zijn de terugkerende thema's in uw werk?
"Ik probeer in mijn werk sociale, ideologische en gendernormen te doorbreken, ik pak controversiële onderwerpen aan. Mijn project moet een bepaalde esthetiek hebben. Het moet visueel mooi zijn maar ook spannend zijn en tot denken aanzetten."
"Tijdens het evenement 'Balance ton bar' op de Kunstberg in Brussel in 2021 hoorde ik verschillende toespraken over vrouwen die gedrogeerd worden in bars. Dat maakte een indruk op me en inspireerde me voor mijn eerste masterproject aan ESA Saint-Luc. Mijn project "Here comes the bride" is een tegel die symbool staat voor vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Het project toont tegels op de muur en tegels op de vloer. Dit was mijn manier om de statistieken weer te geven van het aantal slachtoffers van huiselijk geweld. De gevallen tegels zijn de slachtoffers die stierven. Degenen die op de muren blijven staan, zijn zij die in stilte lijden en wiens situatie nog onbekend is."
"Voor mijn afstudeerproject getiteld 'Faggot' wilde ik minderheden verheerlijken, de fallocentrische maatschappij symboliseren met een orgie machtige mannen voorstellen die elkaar vleien en beslissen over het lot van vrouwen en onderdrukte minderheden. Het losmaken van mijn werk van de muur door het op de vloer te plaatsen symboliseert de kwetsbaarheid van het begrip mannelijkheid."
"Ik doe altijd veel onderzoek. Ik vind het belangrijk om te documenteren en te bespreken. Ik heb niet dezelfde dingen meegemaakt als vrouwen, ik ben niet non-binair of trans, maar ik kan wel verder leren en over dingen nadenken. Ik hoop dat mijn projecten een educatief middel kunnen zijn over verschillende onderwerpen. Ik heb tijdens mijn afstudeerproject veel bijgeleerd over mijn gemeenschap. Soms zitten we opgesloten in kleine bubbels en komen we er niet uit. Ik ben homo en ik blijf in mijn homobubbel en als ik niet praat met vrouwen, niet-binaire mensen, trans mensen, dan weet ik niet hoe zij het leven ervaren. Als mensen mijn werk zien, wil ik dat ze zichzelf vragen stellen, dat ze nieuwsgierig zijn."
Hoe zie je de toekomst?
"Ik wil graag samenwerken met verschillende kunstenaars en op verschillende kunstprojecten, gerelateerd aan keramiek, fotografie of andere. Ik hoop dat deze MAD Graduation Prize mij contacten en mooie projecten oplevert. Ik heb onlangs een fotowedstrijd deelgenomen in Luxemburg getiteld 'Generation Art'.
